Menu Zamknij

Mudi

Mudi Hungarian Sheppdog

Mudi to rasa stosunkowo młoda. Szacuje się, że powstała na przełomie XIX i XX wieku, chociaż niektórzy, na podstawie niezwykłego podobieństwa do owczarków chorwackich twierdzą, że jej korzenie sięgają znacznie głębiej (pierwsze opisy chorwackich psów pasterskich pochodzą z 1374 roku).

Hungarian Mudi, Owczarek węgierski Mudi

Kraj pochodzenia

Węgry

Przydatność

Jedna z ras zaliczająca się do grupy I sekcji 1 (nr wzorca 238), psów pasterskich i zagarniających, owczarskich. Obecnie nie podlega próbom pracy.
Mudi hodowane były z myślą nie tylko o pilnowaniu gospodarstw. Wyłapywały również gryzonie, chroniły stada owiec przed drapieżnikami i utrzymywały ład w gospodarstwach. Obecnie sprawdzają się w charakterze psów stróżujących, pasterskich i towarzyszących. Pracują także w służbach zajmujących się wykrywaniem narkotyków.

Historia

Czworonogi, będące trzecią po puli i pumi odmianą węgierskich psów zaganiających i owczarskich, hodowano w gospodarstwach przede wszystkim do tępienia gryzoni, stróżowania, a także pasania świń, krów i owiec. Właściciele chodzili z nimi również na polowania. Początkowo rozpiętość wizualna owczarków węgierskich była ogromna: spotykano zarówno bardzo jak i mniej kudłate osobniki o uszach oklapniętych, półstojących czy stojących. W latach trzydziestych rasą zainteresował się Dezsö Fényes i przedstawił ją na wystawie w Budapeszcie (w roku 1936) jako Canis familiaris ovilis Fényesi Anghi.

Samą nazwę „mudi” zaczerpnął od imienia najlepszego osobnika, jakiego zdołał nabyć. Ponieważ w wyniku II Wojny Światowej większość zarejestrowanych psów zginęła, w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia, dzięki dr Zoltanowi Balassy’emu powstała inicjatywa odnowy rasy i opracowania nowego wzorca (opartego na jedynych, pozostających przy życiu wówczas osobnikach), dość mocno różniącego się jednak od pierwowzoru (m.in. obniżono dopuszczalny wzrost, uznano jedynie czarne, marmurkowe i białe umaszczenie). Ponieważ później okazało się, że przedstawiciele mudi innych wariantów kolorystycznych wciąż istnieją, w 2001 roku wzorzec został znowelizowany w zakresie dopuszczalnych typów umaszczenia.

Poza Węgrami przedstawicieli rasy można spotkać w zasadzie bardzo rzadko. Istnieje jednak dość duża populacja w Finlandii. Do Polski pierwsza suka mudi trafiła w 1998 roku, zaś pierwszy miot pojawił się 4 lata później. Obecnie istnieje kilka hodowli (Szelhamos, Quendi Rivendell, Shepter oraz Wartownik Wiatru), jednak rasa w dalszym ciągu pozostaje rzadka.

Szata

Mudi to rasa średniej wielkości o klinowatej głowie i długości ciała mniej więcej równej wysokości w kłębie oraz przylegającej, pozbawionej fałd skórze porośniętej gęstym, lekko kręconym i zawsze lśniącym, krótkim (3-7 cm) włosem – jedynie głowę i przednią stronę kończyn pokrywa proste, krótkie i gładkie owłosienie. Czworonogi sprawiają wrażenie czujnych, radosnych, inteligentnych i pełnych energii, bez śladów agresji czy nieśmiałości. Dorosłe osobniki osiągają do 41 do 47 cm wysokości przy wadze 11-13 kg, przy czym suki są średnio o 4 cm mniejsze i 3 kg lżejsze. Dopuszcza się umaszczenie płowe, blue merle, popielate, czekoladowe lub czarne. Głowa o lekko wysklepionej czaszce i czole kończy się średnio mocną kufą o prostym grzbiecie. Nos jest wąski o umiarkowanie szerokich nozdrzach, zaokrąglony z przodu i koniecznie czarny przy umaszczeniu czarnym, białym, blue-merle i płowym (przy pozostałych powinien współgrać kolorystycznie z barwą szary, np. u osobników czekoladowych – czekoladowy). Ciasno przylegające, lekko ząbkowane w kącikach wargi, kolorem odpowiadające pigmentowi nosa, powinny skrywać nożycowo ustawione kompletne zęby średniej wielkości. Lekko zwężone w kącikach oczy muszą być ustawione lekko skośnie, zaś jednolicie pigmentowane powieki ściśle przylegać do gałki ocznej. Wysoko osadzone, spiczaste, stojące uszy o kształcie odwróconego „V” są obficie owłosione i natychmiast reagują na bodźce (każdym pies może ruszać osobno). Wysoko osadzona, średniej długości szyja pozbawiona podgardla i kryzy, jest dobrze umięśniona i nieznacznie wygięta, zaś grzbiet prosty i krótki, zakończony krótkim, umięśnionym i słabo opadającym zadem oraz owłosionym ogonem średniej długości, osadzonym na średniej wysokości i wyposażonym w pióro. Uda są dobrze umięśnione, zaś łapy zaokrąglone, zakończone sprężystymi poduszeczkami, delikatnie porośniętymi włosami pomiędzy palcami oraz łupkowo-szarymi, twardymi pazurami.

Zachowanie i charakter

Bystre, ciekawskie i energiczne mudi lubią wprawdzie samodzielnie podejmować decyzje, ale są przy tym bardzo inteligentne i szybko się uczą (niestety, zarówno dobrych, jak i złych nawyków), co czyni je dobrymi kompanami człowieka. Warto wiedzieć, że te czujne, często mocno reaktywne na bodźce i zdecydowanie szczekliwe psy preferują aktywny tryb życia. Im więcej ruchu, tym lepiej, dlatego nie zawsze nadają się do mieszkania w miastach. Są bardzo wytrzymałe i odporne, wymagają porządnego szkolenia, socjalizacji i wspólnych, wielogodzinnych zabaw z właścicielem i to nie tylko umysłowych – są liderami w grach typu flyball i frisbee, konkursach posłuszeństwa oraz śledzeniu. Psy tej rasy sprawdzają się w charakterze stróżów, jednak nie są agresywne: obcych, zaproszonych przez domowników chętnie wpuszczą na swój teren, chociaż zachowają w stosunku do nich odpowiedni dystans. Tolerują inne zwierzęta i potrafią się przyjaźnić z tymi, z którymi mieszkają pod jednym dachem. Są też przyjazne w stosunku do dzieci, należy mieć jednak świadomość, że ze względu na swój żywiołowy charakter i potrzebę aktywności i ruchu, nie powinny być zostawiane sam na sam z małymi dziećmi. Ogólnie psy tej rasy szybko się uczą i nie wykazują skłonności dominacyjnych, co czyni je dobrymi kompanami.

Zdrowie

Mudi to rasa psów długowiecznych, dożywających spokojnie 14 lat. Zasadniczo są zdrowe, nie wymagają także szczególnej pielęgnacji. Należy je jednak regularnie (co 10-14 dni) szczotkować, zwłaszcza w okresie linienia, zwłaszcza za uszami, gdzie włosy pod wpływem wilgoci szybko się filcują. Regularna kąpiel nie jest jednak niezbędna i należy ją przeprowadzać wedle potrzeby. Dosyć często mudikom doskwiera dysplazja biodrowa, a nieco rzadziej zdarzają się przypadki wypadającej rzepki oraz choroby oczu (katarakta, PRE/CEA). W ostatnich latach coraz częściej pojawiają się także osobniki z epilepsją i różnego typu alergiami. Sporadycznie odnotowywano ponadto chorobę zwyrodnieniową połączeń trzonów międzykręgowych oraz przypadki albinizmu. W kwestii żywienia są bezproblemowe – bardzo dobrze tolerują zarówno gotową karmę, jak i pokarm przygotowywany własnoręcznie przez właściciela. Warto wspomnieć, że u psów tej występują przypadki mutacji genetycznej powodującej naturalne skrócenie ogona. Mutacja jest dominująca, co oznacza, że potomstwo ją odziedziczy nawet w przypadku, gdy tylko jedno z rodziców ją posiada.