Choroby serca dotyczą wszystkich grup wiekowych psów. Poczynając od chorób wrodzonych po nabyte, które mogą się rozwinąć w każdym wieku. Początkowo problemy kardiologiczne mogą pozostać niezauważone, szczególnie u starszych psów, gdyż objawy są często niecharakterystyczne. Szybsze męczenie się zwierzęcia czy kaszel, który pojawia się najczęściej w momentach ekscytacji i zwiększonego wysiłku powinny zawsze zwrócić naszą uwagę. Doświadczony lekarz weterynarii pierwsze zmiany jest w stanie stwierdzić przy rutynowym osłuchiwaniu psa, natomiast dla pełnej diagnostyki zleca się dodatkowo badanie RTG, EKG i echo serca.
Choroby serca
Wrodzone wady serca
Wady serca, z którymi rodzą się nasze zwierzęta powstają podczas procesu organogenezy. Jest to proces kształtowania się narządów w trakcie życia płodowego. Dochodzi do różnego rodzaju nieprawidłowości w budowie anatomicznej naczyń krwionośnych i serca. Należą do nich: przetrwały przewód tętniczy Botalla (PDA), zastawkowe zwężenie tętnicy płucnej (PS), ubytki w przegrodzie międzyprzedsionkowej (ASD), ubytki w przegrodzie międzykomorowej (VSD), odzastawkowe zwężenie aorty (SAS) i inne. Z powodu możliwości wystąpienia wrodzonych wad serca, szczenięta powinny być profilaktycznie osłuchane już na pierwszej wizycie szczepiennej. Wady wrodzone zdarzają się jednak zdecydowanie rzadziej od nabytych i stanowią ok. 5% wszystkich chorób serca.
Nabyte choroby serca
W nabytych chorobach serca wyróżniamy dwie grupy psów, które są predysponowane do tego rodzaju schorzeń. Pierwszą grupę stanowią małe rasy psów (do 20kg) chorujące na endokardiozę, a drugą duże rasy (30 – 40kg), u których diagnozowana jest głównie kardiomiopatia rozstrzeniowa.
Endokardioza u psów
Endokardioza zastawki dwudzielnej jest najczęściej występującą chorobą serca u psów i stanowi ok. 75% ogółu problemów kardiologicznych. Polega na zmianach struktury zastawek, tworzą się na ich powierzchni guzki i zgrubienia. Postępujące zmiany skutkują niedomykalnością zastawek, co wpływa na nieprawidłowy przepływ krwi w obrębie narządu. Krew zaczyna się cofać. Konsekwencją powstałych procesów jest niewydolność serca, niewłaściwy przepływ krwi w naczyniach i jej zastój w narządach. W początkowym etapie choroba nie wykazuje objawów klinicznych, natomiast przy osłuchiwaniu psa lekarz weterynarii powinien usłyszeć charakterystyczny szmer sercowy. Objawy to: duszność, zmniejszona tolerancja wysiłkowa, kaszel, wodobrzusze i omdlenia. Kaszel jest objawem szczególnie mylącym dla właścicieli, gdyż większość z nich nie wiąże go z zaburzeniami kardiologicznymi, a bardziej z przeziębieniem. Spowodowany jest on często obrzękiem płuc. Płyn przedostaje się do pęcherzyków płucnych i stąd reakcja obronna organizmu jaką jest kaszel.
Kardiomiopatia rozstrzeniowa (DCM)
Kardiomiopatia polega na zwyrodnieniu włókien mięśniowych budujących mięsień sercowy. Istotą choroby jest powstanie rozstrzeni czyli poszerzenie lewej lub obu komór serca. Specyfika objawów jest podobna jak w przypadku endokardiozy i jest nią: kaszel, zaburzenia oddychania, utrata przytomności oraz nagła śmierć sercowa. Pies staje się apatyczny i niechętny do ruchu. W tym schorzeniu również może pojawić się wodobrzusze oraz obrzęk płuc, które są bezpośrednią przyczyną ucisku narządowego, trudności w oddychaniu oraz kaszlu. Leczenie nastawione jest na łagodzenie objawów, ponieważ kardiomiopatia jest chorobą nieuleczalną. Odpowiednio dobrane leki poprawiają jednak komfort życia psa i mogą przedłużyć jego życie. Terapia jest dwubiegunowa i oprócz bardzo ważnej farmakologii, ważnym elementem jest zapewnienie psu umiarkowanego wysiłku fizycznego, gdyż poprawia on metabolizm zwierzęcia i wpływa na poprawę krążenia krwi i zapobiega zastojom.
Profilaktyka chorób serca
Jednym z istotnych aspektów zapobiegania chorobom układu krążenia jest rutynowe osłuchiwanie psa przez lekarza weterynarii przy okazji np. wizyt szczepiennych. Nie mniej ważne jest zapewnienie dużej ilości ruchu. Wysiłek fizyczny wpływa bardzo korzystnie na serce, dodatkowo zapobiega nadwadze i otyłości, które z kolei predysponują do problemów kardiologicznych.