Wszystkie psy pracujące, a przede wszystkim te, które pomagają w ratowaniu ludzi muszą odznaczać się szczególnymi cechami. Psy ratownicze charakteryzują się odwagą, inteligencją, świetnym węchem, posłuszeństwem i brakiem agresji.
Pies ratownik
Ich pomoc w ratowaniu ludzkiego życia jest nie do przecenienia. Sprawdzają się wszędzie tam, gdzie możliwości człowieka stają się ograniczone, czyli np.: po zejściu lawiny, zasypaniu gruzami budynków po trzęsieniu ziemi albo też pomagają odnaleźć zagubione osoby w lesie czy te, które potrzebują pomocy w wodzie. W takich warunkach skuteczność psów okazuje się być lepsza, nawet od urządzeń lokalizacyjnych.
Trening psów ratowniczych
Psy pracujące w ratownictwie są szkolone przez całe swoje życie. Ich przygotowanie weryfikuje coroczny Egzamin Państwowy dla Przewodników i Psów Ratowniczych. Ocenie sędziów podlegają zdobyte przez psy umiejętności poszukiwania, motywacja, odporność psychiczna oraz praca opiekuna. Okres szkolenia do momentu uzyskania licencji trwa od 18 do 24 miesięcy, w zależności od zdolności osobniczych. Zwykle rozpoczyna się je od szczeniaka. Kierując się zasadą, że im szybciej – tym lepiej. W szkoleniu wykorzystuje się metody pozytywne.
Ważne jest nauczenie psa współpracy i posłuszeństwa, jednak psy ratownicze muszą być również samodzielne. Na szkolenie psa ratowniczego składają się następujące elementy:
– prawidłowa zabawa z psem,
– trening posłuszeństwa,
– trening sprawnościowy,
– trening środowiskowy,
– trening węchowy,
– trening poszukiwawczy.
W codziennym treningu psy pracują zarówno samodzielnie, jak i w grupie. Intensywność zajęć to około 20 godzin/tydzień.
Typy i rasy psów ratowniczych
Psy ratownicze dzielą się na:
– psy ratownicze lądowe (poszukujące, terenowe, gruzowe, lawinowe)
– psy ratownicze dowodne.
Rasy psów, które są najczęściej wykorzystywane do poszukiwań w terenie to Sznaucery, Teriery, Owczarki, Labradory oraz Golden Retrievery. Psy lawinowe to z kolei Bernardyny i Berneńskie Psy Pasterskie, a w wodzie najlepiej sprawdzają się Nowofundlandy.
Praca psa ratownika
Psy ratownicze wyczuwają zapach osoby nawet z odległości 800m i do wskazania nie potrzebują próbki zapachowej. Szacuje się, że jeden pies ratownik zastępuje pracę około 150 ludzi. Żadna technologia nie jest na tyle skuteczna co psi nos. Psy potrafią odnaleźć szukaną osobę, dzięki zdolności określenia stężenia zapachu. Gdy pies wyczuje zapach żywego człowieka, wtedy jest w stanie go zlokalizować poruszając się od niewielkiego zapachu, aż do jego źródła.
Istnieje kilka sposobów zawiadamiania o znalezieniu człowieka i są to:
– oznaczanie rolką (bringsel) – gdy pies odnajduje osobę chwyta w pysk rolkę zawieszoną przy obroży i zanosi do swojego opiekuna,
– oznaczanie szczekaniem – gdy pies odnajdzie osobę – sygnalizuje to szczekaniem,
– oznaczanie poprzez meldunek – gdy pies odnajdzie osobę – biegnie do przewodnika i szczeka na niego.
Psy ratownicze są niezastąpioną pomocą w pracy w trudnych warunkach. Wszędzie tam, gdzie ludzkie zmysły zawodzą, a każda dodatkowa minuta może zdecydować o czyimś życiu. Są odważne, inteligentne i wytrzymałe oraz wiernie służą swoim opiekunom, codziennie ratując ludzkie życie.